trinitrotoluen (tri- + nitro[-spojevi] + toluen) (trotil), skraćeno TNT, vrlo jak eksploziv, 2,4,6-trinitrotoluen, CH3C6H2(NO2)3, otrovni žuti kristali bez mirisa. Niskoga je tališta (82 °C) te se u rastaljenom stanju može lijevati u kalupe. Pripravlja se stupnjevitim nitriranjem toluena mješavinom sumporne i dušične kiseline. Na trenje, udarac i toplinu nije posebno osjetljiv, ali zapaljen uz pomoć inicijalnoga eksploziva eksplodira s velikom razornošću (brizancijom). Bio je jedan od najviše upotrebljavanih eksploziva u II. svjetskom ratu, a i danas je najvažniji brizantni vojni eksploziv. Rabi se za punjenje granata, mina, morskih mina i dr. Služi i u civilne svrhe kao građevinski eksploziv. Za mjerenje velike količine energije koja se oslobađa pri eksplozijama rabi se mjerna jedinica, izvan sustava SI, tzv. TNT ekvivalent, što odgovara energiji oslobođenoj eksplozijom jedne tone TNT-a, a iznosi 4,184 × 109J. (→ nuklearno oružje)
